  
|
|||||||
 Święto Chrystusa Króla Wszechświata jest corocznie świętem patronalnym Akcji Katolickiej. W tym dniu we wszystkich parafiach zbierane są ofiary na działalność tej instytucji, która tak skutecznie i owocnie ożywia nasze życie religijne świeckich, która zmierza do większego nasycenia życia publicznego wartościami chrześcijańskimi. Jej początki sięgają XIX w., kiedy to podjęto próby tworzenia zorganizowanych ruchów kościelnych. Utworzenie akcji katolickiej (pisanej wtedy z małej litery), w celu pobudzenia i rozwinięcia aktywności apostolskiej świeckich, zaproponował Kościołowi papież Pius X w encyklice „Il fermo proposito” z 1905 r., w której nakreślił jej teologiczne i organizacyjne podstawy. Jednak struktury organizacyjne ukształtowały się dopiero za pontyfikatu Piusa XI, który w 1933 r. powiedział, że Akcja Katolicka jest „udziałem świeckich w apostolstwie hierarchicznym Kościoła”. Wtedy też zaczęto używać wyrażenia Akcja Katolicka w znaczeniu nazwy własnej. Początkowo Akcja Katolicka działała tylko we Włoszech, jednak z czasem rozprzestrzeniła się na inne kraje. W Polsce jej początki datują się na 1928 r., kiedy to została powołana specjalna Komisja Episkopatu ds. Akcji. Działalność w całym kraju rozpoczęła się w 1930 r., kiedy to kard. Hlond erygował Naczelny Instytut Akcji Katolickiej z siedzibą w Poznaniu. W tym też roku został zatwierdzony przez Piusa XI polski Statut, który obok włoskiego, był jedynym usankcjonowanym przez samego papieża. Patronem Akcji Katolickiej w Polsce został św. Wojciech, a święto patronalne wyznaczono na Chrystusa Króla Wszechświata, obchodzone w ostatnią niedzielę listopada. W latach 1930-32 biskupi powoływali Diecezjalne Instytuty Akcji Katolickiej. Zaczęto też wydawać w 1931 r. „Ruch Katolicki”, a od 1936 r. tygodnik „Kultura”. W trosce o rozwój duchowy członków, wydawano Biblioteczkę Rekolekcyjną oraz powołano Centralę Filmową, która rozprowadzała wartościowe filmy. Starano się też pogłębiać formację duchową i intelektualną członków. Uczestnicy Akcji brali udział we wspólnych Mszach św., zebraniach formacyjnych i rekolekcjach zamkniętych, które były w ówczesnych czasach nowością w życiu Kościoła. Poruszano na nich m.in. sprawy społeczne, edukacyjne, działalność charytatywną i apostolstwo trzeźwości. W 1939 r. do Akcji Katolickiej należało ok. 750 tys. osób. Czas wojny i okres komunistyczny zaprzepaścił działalność Akcji i dopiero w 1993 r. Ojciec Święty Jan Paweł II, w przemówieniu do biskupów polskich, przybyłych do Watykanu z wizytą „ad limina”, wskazał, że dobrze by było odnowić w Polsce piękną tradycję Akcji Katolickiej. Powiedział: „Niezastąpionym środkiem formacji apostolskiej świeckich są organizacje, stowarzyszenia i ruchy katolickie. Wśród nich szczególne miejsce zajmuje Akcja Katolicka, która kiedyś w Polsce była tak żywa i przyniosła tyle wspaniałych owoców. Trzeba więc, aby na nowo odżyła.” Słowa te zainspirowały biskupów do konkretnego działania i zaczęli zachęcać wiernych do tworzenia na terenie swoich parafii grup Akcji Katolickiej. W 1996 r. Prymas Polski kard. Józef Glemp powołał Akcję Katolicką w Polsce z siedzibą w Warszawie. Zatwierdził też Statut. Od tego czasu prężnie rozwija się ona w całym kraju. Już w 1998 r. odbyło się pierwsze po wojnie posiedzenie Rady Krajowego Instytutu Akcji Katolickiej w Polsce. Prezesem Zarządu Krajowego AK została Halina Szydełko, a na Krajowego Asystenta Akcji Katolickiej wybrano bp. Piotra Jareckiego. Akcja Katolicka w Polsce liczy obecnie ok. 30 tys. członków i jest obecna we wszystkich diecezjach, gdzie prowadzi bardzo aktywną działalność na różnych poziomach życia parafialnego. *** Z przedwojennej Akcji Katolickiej wyrósł działający w Wielkiej Brytanii Instytut Polski Akcji Katolickiej, zwany popularnie IPAK-iem. Jego początki sięgają 1943 r., kiedy to, w odpowiedzi na naturalne potrzeby religijne żołnierzy, posiadających nie zawsze ugruntowaną formację religijną, został on powołany do życia przez bp. Karola Radomskigo i bp. Józefa Gawlinę. Wtedy głównym celem było odrodzenie duchowe żołnierzy II Korpusu. Działalność z tego okresu skupiała się przede wszystkim na pracy wydawniczej. Publikowano modlitewniki i okolicznościowe ulotki. Wynajmowano również kaplice i kościoły oraz niesiono rzeczową i duchową pomoc rodzinom. Duży nacisk kładziono na zorganizowanie świeckiego apostolstwa, szerzenie i pogłębianie prawd wiary, znajomości nauczania Kościoła oraz wzmacnianie tradycyjnego polskiego przywiązania do Kościoła. Równolegle budowano struktury organizacyjne, do których można zaliczyć powoływanie lokalnych Kół Akcji Katolickich, które z czasem przekształciły się w Komitety Parafialne, a potem w Rady Ekonomiczno-Administracyjne i Duszpasterskie. Pierwszym prezesem Akcji Katolickiej był prof. dr Antoni Jurasz (pod kierownictwem ks. bp. polowego J. Gawliny), a po ustanowieniu Instytutu Polskiego Akcji Katolickiej 2 października 1947 r., prezesem został Jan Baliński-Jundziłł; potem funkcję tę pełnił do roku 1987 inż. Olgierd Stepan (Komandor Orderu św. Grzegorza), a od 1987 r. do 2006 r. prezesem była pani Krystyna Mochlińska (Dama Orderu św. Grzegorza). Obecnie, od czerwca tego roku, obowiązki prezesa pełni Zenon Handzel. Na przestrzeni lat do głównych osiągnięć IPAKu należało pobudzanie i szerzenie idei apostolstwa świeckich wśród Polaków w Wielkiej Brytanii, które dokonywało się na trzech płaszczyznach: rodziny, parafii i więzi międzyparafialnej. Do osiągnięć należy także zintegrowanie polskiej emigracji, która tak często była podzielona. IPAK odegrał także doniosłą rolę w życiu międzynarodowym. Jednym z głównych jego zadań było włączenie polskich organizacji kościelnych na emigracji w działalność międzynarodową, w wyniku czego prawdę o Polsce i o Kościele w Polsce głoszono na forum europejskim, szczególnie w czasie komunistycznych prześladowań. Później rolę tę przejęła Polska Rada Duszpasterska Europy Zachodniej. Warto może tu wspomnieć, że jednym z wielkich osiągnięć Instytutu są transmitowane przez Telewizję Polonia niedzielne Msze św., co jest zasługą byłej prezes IPAK-u, p. Krystyny Mochlińskiej. Jak mi powiedział prezes IPAK-u, p. Zenon Handzel, obecnie Instytut szuka nowych rozwiązań i pomysłów, aby włączyć w swe dzieło jak największą liczbę wiernych. W związku ze świętem patronalnym Akcji Katolickiej, jakim jest święto Chrystusa Króla, przygotowano materiały formacyjne, łącznie z referatem okolicznościowym napisanym przez asystenta kościelnego IPAK-u, ks. prał. Władysława Wyszowadzkiego, które zostały rozesłane do wszystkich parafii. Zenon Handzel, pisząc do proboszczów poszczególnych parafii podkreślił, że oczekuje na współpracę. Potrzebni są zaangażowani przez proboszczów świeccy, którzy podzielą się z nimi odpowiedzialnością za pogłębienie wiary użytecznej w życiu społecznym i wiary misyjnej poprzez czyny. Jak podkreślił Prezes, musimy wspólnie opracować metody działania. Niezbędni są młodzi, bo wniosą świeżość i entuzjazm. Ostatnio na zaproszenie IPAK-u przebywał w Londynie prof. Artur Andrzejuk, z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, który wystąpił w parafiach londyńskich z interesującym cyklem wykładów na temat „Prawda i dobro jako niezbywalne wartości osoby ludzkiej”. Było to pierwsze ze spotkań, jakie zamierza przeprowadzać IPAK z interesującymi i znanymi ludźmi. Obecnie IPAK przygotowuje się do Konferencji Apostolstwa Świeckich, która odbywa się tradycyjnie w lutym. Ustala także zarysy obchodów 60-lecia powołania Instytutu. Na razie wszystkie pomysły są rozpatrywane na zebraniach zarządu, które odbywają się raz w miesiącu. Prezes ma również nadzieję, że uda się rozbudować Sekcję Charytatywną, zwłaszcza że są chętni do współpracy młodzi ludzie ze Wspólnoty Życia Chrześcijańskiego (WŻCH). Niewątpliwie IPAK, ściśle współpracujący z Polską Misją Katolicką w Anglii i Walii, przyczynia się do pogłębiania formacji chrześcijańskiej polskich emigrantów w Wielkiej Brytanii, jednak myślę, że owoce pracy byłyby o wiele bardziej widoczne i o wiele bardziej ugruntowane, gdyby oddziały IPAK-u istniały przy każdej polskiej parafii, zwłaszcza teraz, gdy na Wyspy przyjechało z kraju tylu młodych ludzi. Może warto by na ten temat pomyśleć? Danuta Mytko IPAK - Instytut Polskiej Akcji Katolickiej Zarząd IPAK-u:
Biuro czynne w poniedziałki i środy: godz. 10.00-14.00 - tel./fax (020) 8536.0206 |
|||||||